Η κατάσταση που βιώνουμε τον τελευταίο καιρό με τα περιοριστικά μέτρα λόγω της υγειονομικής κρίσης είναι πολύ δύσκολη! Ειδικότερα για τις οικογένειες με μικρά παιδιά τα πράγματα είναι ακόμη δυσκολότερα, με τα παιδιά κλεισμένα μέσα τόσο καιρό! Λόγω λοιπόν του εγκλεισμού η απασχόληση των παιδιών κρίνεται απαραίτητη έως επιβεβλημένη! Υπάρχουν πολλοί τρόποι να απασχοληθεί ένα παιδί και μάλιστα δημιουργικά ώστε να μη βαριέται, κάτι που είναι πολύ εύκολο για τους μικρούς σίφουνες! Υπό κανονικές συνθήκες ίσως να σας πρότεινα ενδεχομένως τα διάφορα κέντρα που ασχολούνται αποκλειστικά με αυτό και πολλά από αυτά τα κέντρα παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον! Όμως τα περισσότερα από αυτά, αν όχι όλα, κοστίζουν αρκετά χρήματα και οι περισσότεροι γονείς αδυνατούν να πληρώσουν αυτά τα μεγάλα ποσά! Δεν είναι λίγοι εκείνοι οι γονείς μάλιστα, που επιλέγουν να κρατήσουν τα παιδιά σπίτι από το να τα στείλουν ακόμη και στον παιδικό, κυρίως λόγω κόστους! Όσοι ανήκετε σε αυτή την κατηγορία, αλλά και όλοι οι υπόλοιποι που από ανάγκη καλείστε να απασχολήσετε οι ίδιοι τα παιδιά σας αυτό τον καιρό, δεν έχετε από το να εξοπλιστείτε με κουράγιο και όρεξη ώστε να απασχολήσετε τους μικρούς νεοσσούς! Αξιοποιείστε το χρόνο που περνάτε με το παιδί σας με δημιουργικό τρόπο. Εξιτάρετε τη φαντασία του με διάφορα ερεθίσματα, δώστε του εναλλακτικές ώστε να μπορέσει να εκφραστεί μέσα από αυτές, παρέχετέ του τα απαραίτητα υλικά για να μπορέσει να πειραματιστεί!
Είναι πολύ σημαντικό να περνάτε χρόνο μαζί με το παιδί σας μέσα στη μέρα, έστω κι αν αυτό είναι δύσκολο για εσάς από άποψη υποχρεώσεων! Όμως αυτό είναι κάτι που απαιτείται για την ορθή ανάπτυξη του παιδιού σας τόσο σε πνευματικό όσο και σε ψυχολογικό επίπεδο και τώρα δίνεται σε όλους μας η καλύτερη δυνατή ευκαιρία να τους αφιερώσουμε χρόνο! Τα οφέλη από την ενασχόληση σας μαζί τους είναι ευεργετικά και για εσάς ακόμη, αφού έρευνες έχουν δείξει πως η συναναστροφή με παιδιά αποτελεί κινητήρια δύναμη και μας χαλαρώνει από το καθημερινό στρες που βιώνουμε, πόσο μάλλον όταν πρόκειται για τα δικά μας παιδιά.
Φυσικά όταν μιλάω για ενασχόληση και χρόνο με το παιδί δεν μιλώ για τη σιωπηρή αποχαύνωση και των δυο μπροστά από μια οθόνη τηλεόρασης ή τάμπλετ, αλλά ούτε και την αντίστοιχη ηχηρή παίζοντας video games. Μιλώ καθαρά για δημιουργικό και ποιοτικό χρόνο με το παιδί και αυτός δεν είναι τίποτε άλλο από το παιχνίδι, το χορό, τις χειροτεχνίες, τη μαγειρική, το τραγούδι, τις ελαφριές δουλειές του σπιτιού, αλλά και τις βόλτες!
Τα παιδιά ήδη από τους πρώτους μήνες της ζωής τους είναι πολύ δραστήρια, και όταν πια έχουν πατήσει γερά στα πόδια τους, δεν τα σταματάει τίποτα. Αυτό οφείλεται στην περιέργεια που τα διακατέχει και στην ανάγκη για εξερεύνηση των ορίων τους. Τί κι αν πεις στο παιδί ότι κάνοντας αυτό που έχει βάλει στόχο, θα έχει μια επίπτωση πιθανότατα τραυματική για εκείνο, πχ να χτυπήσει, εκείνο θα το δοκιμάσει ο κόσμος να χαλάσει κι ας χτυπήσει! Τα παιδιά βαριούνται πολύ εύκολα και γι’ αυτό βρίσκονται πάντα πίσω από μια ζημιά, είναι το διαφορετικό, το ριψοκίνδυνο, η έλλειψη φόβου, και η άγνοια του κινδύνου που τα εξιτάρει και που τα ωθεί στα πιο τρέλα εγχειρήματα! Γι’ αυτό πρέπει να του δώσετε εναλλακτικές. Πρέπει ο χρόνος που περνάτε μαζί του να είναι δημιουργικός και με αυτόν τον όρο εννοώ να του δείξετε τις εναλλακτικές που έχει ώστε να μπορεί να επιλέξει κάθε φορά που βαριέται! Θα μιλήσω λοιπόν με παραδείγματα μιλώντας φυσικά γι’ αυτά που κάνω εγώ με το δικό μου το παιδί, τα οποία βέβαια και πάλι δεν είναι αρκετά…
Αρχικά θα μιλήσω για το ερέθισμα της μουσικής λέγοντας πως από το πέρας των σαράντα πρώτων ημερών της ζωής του Ορφέα όπου τα πράγματα μπήκαν σε μια σειρά, άρχισα να βάζω μουσική στο παιδί, για την οποία έχω μιλήσει σε προηγούμενο post. Αυτό ήταν ένα ερέθισμα που εμφανώς κέντριζε το ενδιαφέρον του μωρού και σιγά – σιγά κουνώντας χαρούμενα χεράκια και ποδαράκια έβλεπα πως επιδρά επάνω του. Το αποτέλεσμα ήταν, το παιδί καθώς μεγάλωνε, να ζητά μουσική τόσο όταν ξυπνούσε όσο και για να κοιμηθεί. Τον έπαιρνα αγκαλιά και χορεύαμε στο ρυθμό, η αδερφή μου του μάθαινε παραδοσιακή μουσική κι εγώ επίσης τον έβαζα στα πόδια μου και του έπαιζα τραγουδάκια στο πιάνο! Εκείνο αργότερα άρχισε να ανεβαίνει στο σκαμπό του πιάνο και προσπαθούσε να μιμηθεί αυτό που του είχα ήδη παίξει! Ήδη από την ηλικία των δυόμιση χρόνων, άνοιγε το πιάνο για να παίξει τις δικές του “συνθέσεις” και αναγνώριζε τη νότα Do σε όλες τις οκτάβες, άνοιγε και έκλεινε μόνος του το ραδιόφωνο, χόρευε ανά πάσα ώρα και στιγμή όποιο τραγούδι τον ικανοποιούσε, ήξερε να ανοίγει το mp3 και να βάζει τα παιδικά τραγούδια που άκουγε από μωρό και να προσπαθεί να τα τραγουδήσει και δυνάμωνε την ένταση του ήχου όταν άκουγε ένα τραγούδι που του άρεσε ή τον αγαπημένο του τραγουδιστή, τον Χαρούλη για την περίπτωση του γιου μου. Ακόμη και τώρα, δείχνει κάθε φορά που θα του δοθεί η ευκαιρία την προτίμησή του για τη μουσική και το χορό! Όταν ξεκίνησε να πηγαίνει στον παιδικό, του ζητήσαμε να διαλέξει μια από τις επιπλέον δραστηριότητες που παρείχε το σχολείο, μεταξυ των αθλημάτων, του χορού και της κολύμβησης! Μαντεύτε τί επέλεξε? Μα φυσικά χωρίς δεύτερη σκέψη, επέλεξε το χορό! Είναι απίστευτο το συναίσθημα που νιώθεις τη στιγμή που συνειδητοποιείς πώς έχει περάσει όλο αυτό στο παιδί!
Επιπλέον επειδή τυχαίνει να είμαι άτομο των τεχνών και μου αρέσουν πάσης φύσεως χειροτεχνίες, τυχαίνει να έχω πολλά εργαλεία (ψαλίδια, punchers σε διαφορά σχέδια, χαρτόνια χρωματιστά κ.α.) με τα οποία, πάντα υπό τη δίκη μου επίβλεψη κάνουμε διάφορες κατασκευές. Του μαθαίνω ποια είναι η χρησιμότητα του καθενός και πώς μπορεί να φτιάξει κάτι που επιθυμεί με τα υπάρχοντα μέσα! Φυσικά δεν είναι απαραίτητο να έχετε πολλά! Ένα ψαλίδι ειδικό για την ηλικία του, μερικά χαρτόνια, μαρκαδόροι υδατοδιαλυτοί και ίσως κάποιο μπλοκ ζωγραφικής είναι αρκετά για να κάνετε μια καλή αρχή… επίσης δεν είναι απαραίτητο να του τα παρουσιάζετε όλα μονομιάς, ένα-ένα πράγμα κάθε φορά είναι καλύτερα αφού θα έχει πιο έντονο ενδιαφέρον για κάτι που βλέπει πρώτη φορά…
Επιπροσθέτως, μια άλλη μορφή απασχόλησης θα μπορούσε να είναι η μαγειρική μιας και όλοι καθημερινά και ειδικά αυτήν την περιοδο, φτιάχνουμε κάτι στην κουζίνα προκειμένου να τραφεί η οικογένεια! Μπορείτε να του ζητήσετε να ανακατέψει το φαγητό ή να προσθέσει το νερό στην κατσαρόλα εννοείται πάντα με τη δίκη σας επίβλεψη και αναλόγως την ηλικία του παιδιού! Έτσι εξηγώντας του, τους κινδύνους κάτι που το βοηθάει να γίνει πιο προσεκτικό και πιο υπεύθυνο, ενισχύεται η αυτοπεποίθηση του από την εμπιστοσύνη που του δείχνετε! Μπορείτε να του δώσετε την ευκαιρία να σας βοηθήσει στο ζύμωμα ενός ψωμιού, ή τη δημιουργία κάποιου σπιτικού γλυκού ή μπορείτε να φτιάξετε μαζί ακόμη και χειροποίητες, μη τοξικές και απολύτως ασφαλείς πλαστελίνες με αλεύρι και νερό! Συνταγές άπειρες στο διαδίκτυο! Αυτό το βοηθάει ιδιαίτερα στην ανάπτυξη της λεπτής κινητικότητας και στην αντίληψη των διαφόρων υφών που μπορεί να έχει το φαγητό… για παράδειγμα ο μικρούλης ο δικός μου είναι πολύ ιδιότροπος στο να πιάσει κάτι με τα χέρια του, δεν ξέρω ακριβώς τι νιώθει αλλά νομίζω πως σιχαίνεται! Μόλις πείστηκε να ζυμώσει το ψωμί, έβαλε τα χεράκια του μέσα στο μπολ και με το που άγγιξε το ζυμάρι, αμέσως χαμογέλασε, χάρηκε! Δεν ήθελε να σταματήσει να το κάνει! Προσθέσαμε και διαφορά υλικά στο ζυμάρι, όπως ελιές, τυρί και τοματίνια και μετά καθόταν μπροστά από το φούρνο περιμένοντας να γίνει ώστε να το δοκιμάσει πρώτος…
Με αυτόν τον τρόπο, επιτρέποντας του να συμμετέχει στην παρασκευή του φαγητού το κρατάτε σε εγρήγορση, του δίνετε τη δυνατότητα να νιώσει ικανοποίηση που βοήθησε, του διεγείρετε τη φαντασία και του ενεργοποιείτε τη δημιουργικότητα και εν δυνάμει του δείχνετε το δρόμο για κάτι που στο μέλλον μπορεί να αποτελέσει σημαντικό ερέθισμα για τη ζωή του! Μετά από αυτή τη διαδικασία πάει στη δίκη του την κουζινούλα και κάνει πως μαγειρεύει ψωμί, μπισκότα, φαγητά κ.α.και κάνοντας χρήση διαφόρων cupat και διαφόρων εργαλείων σχηματίζει μπισκότα με φαντασία, τα ψήνει και τα προσφέρει σε εμάς… Δεν είναι τέλειο που μιμείται αυτό που βλέπει;
Έπειτα οι ελαφριές δουλειές του σπιτιού όπως το πλύσιμο των πιάτων, το σκούπισμα ή το ξεσκόνισμα είναι δουλειές τις οποίες μπορείτε να του μάθετε και με αυτό τον τρόπο να το απασχολήσετε κάνοντας παράλληλα και μια απαραίτητη και ζωτικής σημασίας εργασία μέσα στο σπίτι, να του δώσε την ικανοποίηση ότι σας προσφέρει τη βοήθεια του και έτσι σας ξεκουράζει… Για ένα μεγάλο διάστημα, και σε ηλικία 2,5 χρόνων, κάτι που ο μικρός ζητούσε σε καθημερινή βάση, ήταν το πλύσιμο των πιάτων! Του είχε γίνει εμμονή! Αν με έβλεπε να πλένω πιάτα… ακόμα θυμάμαι να λέει στη γλώσσα του…. “Ααααατα μαμά πάτα… πυνει Οφέας πάτα…!” Ακόμη και τώρα, ένα χρόνο μετά, πολλές φορές θα προθυμοποιηθεί να πλύνει εκείνος τα πιάτα! Φυσικά επ ουδενί λόγω δεν του κόβω τον αέρα… γενικά πλένω εγώ τα πιάτα με τους δύσκολους λεκέδες και τα εύθραυστα κουζινικά και του αφήνω να πλένει εκείνος τα δικά του ή να ξεπλένει τα υπόλοιπα… Την πρώτη φορά του έδειξα απλώς πώς να πλένει και είναι απίστευτη η αντίληψη που έχει τόσο εκείνος όσο και όλα τα παιδάκια στην ηλικία του! Έπιανε το σφουγγάρι και έπλενε με τέτοια άνεση λες και το είχε ξανακάνει….
Αυτό είναι κάτι που θα το βρει μπροστά του κάποια στιγμή! Αν το κάνει από μικρός και βλέποντας και τον πατέρα του να το κάνει το αντιλαμβάνεται ως μια δουλειά απόλυτα φυσιολογική και αναγκαία να γίνει από οποιονδήποτε μέσα στο σπίτι, χωρίς ταμπού και στερεότυπα! Κι επειδή ξέρω πως τους περισσότερους άντρες τους έχουν κακομάθει οι μανάδες τους, και μιας και εγώ έχω την τύχη να έχω έναν άντρα ο οποίος κάνει όλες τις δουλειές, σε αντίθεση με τον δικό μου τον πατέρα που δεν κάνει καμία, φυσικά και θα μάθω στα παιδιά μου πως μέσα στο σπίτι πρέπει να προσφέρουν πάσης φύσεως βοήθεια και αυτό θα τα ακολουθεί και στη μετέπειτα ζωή τους, όταν πια θα έχουν τη δίκη τους οικογένεια! Είναι πολύ σημαντικό ο άντρας να βοηθάει τη σύζυγο που ενδεχομένως να εργάζεται, και σαν πατεράδες αργότερα να αποτελούν σωστό πρότυπο για τα δικά τους παιδιά!
Για να μην μακρηγορώ όμως, θέλω να προσθέσω πως στα παιδιά αρέσουν πολύ οι δουλειές του σπιτιού! Είναι κάτι το διαφορετικό από τα συνηθισμένα παιχνίδια! Για παράδειγμα, αν είναι καλοκαίρι (όπου πια δεν έχουμε χαλιά στρωμένα και δεν υπάρχει μεγάλος κίνδυνος να κρυώσουν) μπορείτε να τους δώσετε ένα πανάκι και ένα λεκανάκι με νερό ώστε να καθαρίζουν ό,τι αυτά νομίζουν… είναι ο,τι καλύτερο μπορείτε να τους προσφέρετε! Θα το καταευχαριστηθούν! Όταν βάζετε ηλεκτρική σκούπα, και μόνο που θα πιάσουν το μπαστούνι της σκούπας, έχουν απορροφηθεί σε κάτι που τους αρέσει υπερβολικά! Όταν καθαρίζετε τα τζάμια, δώστε τους ένα πανάκι να καθαρίσουν και εκείνα μαζί σας! Θα ξετρελαθούν!
Υπάρχουν άπειροι τρόποι να κρατήσετε απασχολημένο ένα παιδί! Παίξτε με τα παιχνίδια του, υπάρχουν ένα σωρό αξιόλογα εκπαιδευτικά και άκρως διασκεδαστικά παιχνίδια! Παίξτε μαζί του κρυφτό, αν ο καιρός το επιτρέπει πηγαίνετε το βόλτα στις κούνιες ή άλλου, μάθετε του τραγούδια παιδικά ή και σύγχρονα! Διαβάστε του παραμύθια, αν ξέρετε να παίζετε κάποιο όργανο παίξτε του μουσική, ή βοηθήστε το εφευρίσκοντας υποτυπώδη μουσικά όργανα και παράξτε μαζί του διαφορετικούς ήχους, έστω και αν δεν έχουν καμία στοιχειώδη σύνθεση! Απλά ανοίξτε τους ορίζοντες σας εσείς πρώτοι, αφήστε τη φαντασία σας ελεύθερη και δώστε του ερεθίσματα και εναλλακτικές, ώστε να επιλέξει εκείνο με τί θέλει να παίξει κάθε φορά, ώστε να ανοίξουν και οι δικοί του ορίζοντες στην πορεία!
Βασική συμβουλή:
Ποτέ μα ποτέ, μην το αφήσετε να τεμπελιάσει!